توضیحات
وکتور یا «وکتور گرافیک» (Vector Graphics) که آنرا با نام گرافیک برداری نیز میشناسند، به تصاویر گرافیکی کامپیوتری میگویند که بر اساس نقطه در صفحه کارتزین تعریف میشوند و از طریق اتصال خطها و منحنیها به یکدیگر، شکلهای مختلفی را ایجاد میکنند. وکتور به افراد خلاق امکان خلق آثار با کیفیت هنری را میدهد که این آثار را میتوان در هر مقیاسی بزرگ یا کوچک کرد. از این امکان در خلق آثار هنری، طراحی بنرهای تبلیغاتی و … استفاده میشود. در این آموزش به بررسی وکتور و کاربردهای آن به همراه نرمافزارهای مربوطه میپردازیم.
اهمیت وکتور در گرافیک
تا اینجای کار با گرافیک برداری آشنا شدید اما به راستی اهمیت کار با وکتورها در گرافیک چیست؟ در دنیای طراحی گرافیک، وکتورها بخش اعظمی در صنعت چاپ و طراحی را به خود اختصاص میدهند. به طور مثال، همواره لوگوها باید فرمتی به صورت وکتور داشته باشند زیرا خطوط و منحنیهایی که در لوگوها وجود دارند، باید به هنگام چاپ در اندازههای مختلف، شکل مناسب خود را حفظ کنند. به همین دلیل است که میتوانید لوگو خود را بر روی تابلوهای تبلیغاتی بزرگ قرار دهید یا اینکه آنرا بر روی خودکار کوچکی چاپ کنید.
علاوه بر این، آیکونها نیز بهتر است فرمتی به صورت وکتور داشته باشند. وکتورها میتوانند سبب سادگی و سرعت در انجام پروژههای طراحی شوند. با استفاده از وکتورها، طراحان در زمان خود صرفهجویی میکنند که این امر، صرفهجویی در هزینه را نیز به همراه دارد و در عین حال، نتایجی با کیفیت بالا بدست میدهد.
اگر نرمافزار مربوط به وکتورها را در اختیار نداشته باشید، بهرهگیری از آنها امکانپذیر نیست. فایلهای حاوی وکتور به طور معمول با پسوندهای «
» یا « » نگهداری میشوند. از اینرو، در صورتیکه به چنین فایلهایی دسترسی داشتید، حتی بعد از اتمام پروژه خود، آنها را حذف نکنید زیرا همواره برای طراحی به این فایلها نیاز پیدا میکنید. در تصویر زیر، به طور خلاصه، نقاط قوت وکتور بیان شده است.اطلاعاتی که باید در خصوص وکتور داشته باشیم
تا اینجا، اطلاعات مناسبی در خصوص وکتورها و بهرهگیری از آنها در طراحی کسب کردیم. اما برای آشنایی بیشتر با گرافیک برداری، مطالب زیر را به صورت موردی بیان میکنیم. با داشتن اطلاعات زیر، استفاده بهتری از وکتورها خواهید داشت.
انعطاف در تغییر اندازه
همانطور که در ابتدای متن نیز به آن اشاره شد، بدون افت کیفیت، این نوع از تصاویر و پروژههای طراحی را میتوان تغییر اندازه داد. اگر تنها یک بار با تصاویر گرافیکی کار کرده باشید، به اهمیت این موضوع پی میبرید چراکه در بیشتر موارد، مشتری یا پیمانکار از شما تصویر بزرگتری میخواهد تا به جزئیات بیشتری دسترسی داشته باشد.
حجم کمتر
این نکته را به یاد داشته باشید، زمانیکه به طراحی مشغول باشید، به فضای زیادی هم نیاز پیدا میکنید و بنابراین، برای هر گیگابایت از حافظهای که اشغال میکنید باید هزینهای مجزا در نظر بگیرید. از جمله مزایای فایلهای وکتور، حجم کم آنها است زیرا این فایلها با روابط ریاضی ایجاد میشوند و نیازی به اشغال فضای زیاد ندارند. این درحالیست که فایلهای رستر، به دلیل وجود پیکسلهای زیاد و اطلاعات موجود در هر پیکسل، به فضای بسیار زیادی نیاز دارند.
پسوندهای مختلف
فرمت استاندارد برای فایلهای وکتور به صورت «3C» که استانداردهای مورد نیاز طراحی وب را مشخص میکند، این پسوند را برای تصاویر آنلاین وکتور در نظر گرفته است. با این وجود، پسوندهای دیگری نیز وجود دارند که در ابتدای متن به آنها اشاره شد.
» است. کنسرسیوم «Wموارد عدم استفاده از وکتور
زمانی که با عکاسی دیجیتال سروکار دارید نباید از وکتور کمک بگیرید. در واقع، وکتورها توانایی ایجاد تصاویر دیجیتال با کیفیت رستر را ندارند و این درحالیست که تصاویر رستر، تا ۱۶ میلیون رنگ را پوشش میدهند. در حقیقت، هر چیزی که نیاز به استفاده و ترکیب کردن پیکسل داشته باشد، بهتر است به کمک تصاویر رستر انجام شود.
کاربرد وکتور در صنعت چاپ
از فایلهای شامل وکتور به خوبی میتوان در صنعت چاپ بهره گرفت زیرا با توجه به اینکه این فایلها از منحنیهای ریاضی تشکیل شدهاند، در هر اندازهای، با وضوح بسیار بالا چاپ میشوند. به طور مثال، یک لوگوی وکتور را میتوان بر روی یک برگ کاغذ یا بر روی یک تابلو تبلیغاتی چاپ کرد که در هر دو، منحنیها و خطوط لوگو به خوبی نمایان هستند.
البته توجه داشته باشید که بخشی از کیفیت تصویر، به میزان فاصله بیننده از تصویر برمیگردد. به طور مثال، درصورتیکه یک تصویر رستر با «وضوح» (Resolution) پایین در یک تابلو تبلیغاتی داشته باشیم اما بیننده در فاصلهای دور ایستاده باشد، این تصویر برای او، با کیفیت به نظر میآید.
درصورتیکه کاراکترهای یک تایپوگرافی را به صورت یک تصویر در نظر بگیریم، آنگاه موارد گفته شده در خصوص تصاویر، برای تایپوگرافی در چاپ و حروفچینی نیز صدق میکند. در گذشته، حروفچینی بر اساس تصاویر «bitmap» انجام میشد و به همین دلیل، برای دستیابی به بیشترین کیفیت، باید از تصاویر با وضوح مشخصی استفاده میشد. چنین فونتهایی قابلیت تغییر مقیاس نداشتند درصورتیکه امروزه، فونتها بر اساس وکتور طراحی میشوند و در مقیاسهای بزرگتری نیز به خوبی تغییر میکنند.
نکته: این فایل وکتور است و برای استفاده به صورت لایه باز و قابل ویرایش، باید در نرمافزار ایلوستریتور (Illustrator) در کامپیوتر باز شود، در فتوشاپ و نرمافزارهای دیگر بدون لایه و غیرقابل ویرایش است.
سوالات و نظرات